Amerika’da yapılan 43 senelik bir araştırma gerçekleri ortaya koyuyor. Araştırmada kullanılan normal ve üstün zekalı çocuklar üzerinde matematiksel olarak erken gelişen çocuklar kategorisi açılarak incelendi. Erken bilişsel yeteneklerin başarıda, pratik yapmak ya da çocuğun sosyo-ekonomik düzeyinden bile daha çok etkili olduğunu savunuldu. Bir çocuğun zeki olması için ne yapmalı? Zeki çocuk nasıl yetiştirilir?
Zeki çocuk yetiştirmek her anne ve babanın hayallerinden ve yapmak istediklerindendir. Ama bunu nasıl yapacaklarını bilmeyen ebeveynlere yönelik çocuklar arasındaki farkı ve zekiliğin nasıl geliştiği üzerine yapılan araştırmada beyin yapısının erken yaşlarda çalıştırmayla ortaya çıktığını öne sürdü. Kullanılan beyin büyümeye devam ederken, kullanılmayan beyin ise küçülmeye uğramaktadır. Bu durum bazında açıklama yapan araştırmacı uzmanlar, çocuğun bilişsel becerilere ne kadar erken başlarsa o kadar zeki olacağını öne sürdü. Bu bilişsel beceriler ise, problem çöze, problem oluşturma, mantık çıkarımı, doğru karar verme ve yanlış kararın ne olduğunu öğrenme gibi sorgulayıcı ifadeler üzerinden ilerliyor.
BİR ÇOCUĞUN ZEKİ OLMASI İÇİN NE YAPMALI? ZEKİ ÇOCUK NASIL YETİŞTİRİLİR?
Araştırma uzmanlara ve psikologlara göre bir çocuğu “dahi olmaya zorlamak” birçok bireyde sosyal ve duygusal olarak problemler ortaya çıkarabilmektedir. Bu durumla karşı karşıya kalmamak adına onların da mutlu olacağı zeka geliştiren ipuçları…
1- Çocuğun deneyimlemesine izin verin.
Yüksek zekalı çocuklar genellikle yeniliğe ve farklılığa ihtiyaç duyar. Uzmanların önerisi yeni hayat tecrübeleri edinmelerini sağlamak, çocukların zorluklarla kendi başına kurtulması ve çözmesi zihnini tatmin ederken, beyinde büyüme IQ’ da yükselme olanağı sağlamaktadır.
2- Yeteneklerine destek verin ve farklı ilgi alanlarına yönlendirin.
Bu konuda kesinlikle zorlama bir şeylerin olmamasını söyleyen uzmanlar, çocuğun yapmaktan zevk aldığı alanlara doğru yönlendirilmesinin onun zekası ve yaşam standardındaki mutluluğu açısından önemli olduğunu vurguladı. Farklı alanlardaki deneyimleri ve çalışmaları sayesinde her alanda bilgi sahibi olmasıyla, sevdiği şeyleri bulması daha kolay olacaktır. Yaşadığı problemler ve rakip analizleri, başarı taktikleri gibi düşünceler ise zihnini besleyen unsurlardandır. Bu durumu daha iyi karşılamak ve desteklemek adına yetenek testi yaptırabilir ve yatkın olduğu konuları açığa çıkarabilirsiniz.
3- Çocuğun duygusal ihtiyaçlarına cevap verin.
Öğrenmenin ve ilerlemenin merkezindeki ana duygu meraktır. Okula başlamadan önce çok soru soran çocukların, ebeveynlerini zorlamasının sebebi de budur. Uzmanlara göre bir ebeveynin en sabırlı olması gerektiği dönemlerden biridir çünkü cevap vermeniz gelişimleri için çok önemlidir. Ne kadar çok “neden”, “nasıl” diye sorarlarsa, okulda da o kadar başarılı olacaklardır. Bir yandan da tahmin etmesini ve ne olabileceğini sorun, sorularına sorularla yanıt verirken doğru yanıt için biraz bekleyin, hayal gücünü geliştirmesine olanak tanıyın. Olaylara nasıl yaklaşacağını öğrenen çocuk için ise çabalarını daime övün, mantıklı açıklamalar yürütmesini desteklemekten kaçınmayın.
4- Etiketlerden sakının.
Kullandığınız etiketler çocuğunuzu başkalarından ayırmaya yarar. Bu onun zorbalığa maruz kalma olanağını arttırırken, ebeveynlerini hayal kırıklığına uğratmamak için baskı oluşturur. Ebeveynlerin bunları yapmaktan uzak durmasını açıklayan psikolog ve uzmanlar aynı zamanda hata yapmalarından korkmamasını, etiketlemek yerine hatalarında insanlar için olduğunun vurgusunun yapılması gerektiğini açıkladı. Her zaman için “Bu yol yanlışsa diğer yolu deneriz, en azından artık bu yolun işe yaramadığını öğrendik” bakışına sahip olunmalıdır.
5- Bol bol oyunlar oynamasına izin verin.
Oyunlar zihnini düşündürmek ve çalıştırmak için muhteşem yollardır. Meraklı olan çocuk kazanıp kazanmama, ödül ceza ya da başarı duygusunu ve başarısızlık duygusunu tadacaktır. Tattığı bu duyguyu tüm alan ve perspektiflerde görebilmek için, çabalayacak üstelik çabalamaktan da zevk alacaktır. Ebeveynler olarak gerekli desteği ona sağlamaktan çekinmeyin. Elbette ki ne olursa olsun, bir çocuk olduğunu asla unutmayın.