MELTEM GÜNAY/İSTANBUL- Sebze ve meyveleri, hastalığa neden olan hüre plaklarının temizlenmesi için inceleyen Taşlı, kereviz özütüyle ALS hastalığına yol açan plakları temizlemeyi başardı. Taşlı, “Yaptığımız şey hücrenin kendi içindeki çöplerini atmasını sağlayan bir sistem ve bunu kerevizle başardık” diyor.
‘Yenilikçi Biyoteknolojik İlaç Geliştirme Amaçlı Kerevizden Elde Edilen Eksozomların Nörodejeneratif Hastalıklara Neden Olan Protein Plak Birikiminin Hücrelerden Elimine Edilmesi’ isimli projesi ile ödül de kazanan Taşlı, umut vaat eden çalışmasını Milliyet’e anlattı.
Doku sistemleri ve doku mühendisliği üzerinde çalışan ama son dört yıldır en çok hücreler arasındaki mesajlaşmayı sağlayan küçük kesecikler olan ve ‘hücrelerin sosyal medyası’ diye tanımladığı ‘eksozom’ üzerinde yoğunlaştığını dile getiren Taşlı, “Hücreler arasındaki mesajlaşmada o hücrenin verdiği mesaj oradaki sorunu ya da hastalığı anlamak için çok önemli. Biz bunları çalışırken bitkilerin de bunu sentezlediği fikrinden yola çıkarak bir çalışma başladık. Manava, markete gidip orada gözümüze kestirdiğimiz bütün sebze ve meyveleri aldık ve bunlardan bazı eksozomlar elde ettik. Bunları literatürde araştırdık. Benim öğrencilerimden biri o dönemde nörodejeneratif hastalıklar üzerinde çalışıyordu. Biz de bu noktadan başladık. Önce ALS üzerinde başladık, İnan Kıraç bize büyük bir burs verdi. ALS de, eksozomları kullanarak hücre içinde biriken plakları yok etmek için çalışmalar yaptık. Ve en etkilisi olanın kereviz olduğunu gördük. Bununla ilgili bir proje başlattık ve TÜBA’ya başvurduk” diye anlattı.
Kereviz yesek olur mu?
Bu çalışmalar sırasında en çok ‘kereviz yesek olur mu’ sorusunun geldiğini anlatan Taşlı, “Burada kerevizin özütünü süzüp, diğer maddelerden sıyrılmış bir şekilde doğru dozda vermek önemli. Bu etkiyi bulmak için ne kadar kereviz yenilebilir ki? Tabi ki faydalı olduğu için yenilebilir ama aynı etkiyi göstermez.” dedi.